Welke argumenten zijn er op basis van de schaduwen op foto’s?

Veel critici wijzen op de schaduwen op de foto’s, die erop wijzen dat de maanlanding mogelijk
in scène is gezet. Het eerste argument zegt dat de schaduwen te licht zijn. De schaduwen zouden eigenlijk zwart moeten zijn, omdat de zon de enige lichtbron is op de maan. Ook is er geen atmosfeer die het licht kan verspreiden. Op de foto’s zijn de schaduwen echter goed belicht. Dit zou een aanwijzing zijn dat de foto’s in een studio zijn gemaakt.
Een ander argument dat hiermee te maken heeft is het argument dat de astronaut er goed verlicht zijn terwijl ze in de schaduw staan. Ook dit wijst er volgens critici op dat er sprake is van kunstlicht en/of meerdere lichtbronnen en dat de foto’s dus in een studio op aarde zijn gemaakt.

Hierbij wordt echter vergeten dat het zonlicht ook teruggekaatst wordt door de verschillende objecten. Het licht wordt dus door het maanoppervlak, de astronauten en het andere materiaal teruggekaatst. Hierdoor worden de schaduwen voor een deel weer ‘verlicht’, zodat ze niet zwart zijn. Deze weerkaatsing was sterk genoeg om een astronaut in een wit ruimtepak te verlichten. Dit is een techniek die ook wordt gebruikt door portretfotografen.
Zij gebruiken reflecterende schermen om donkere gebieden en vlakken te verlichten.

Zelf hebben we nog een experiment uitgevoerd met betrekking tot dit argument. We hebben een maanlander, een astronaut en een stukje maanoppervlak gefotografeerd in een ruimte met één lichtbron. Het maanoppervlak, de astronaut en de maanlander, hebben we zo licht mogelijk gemaakt, zodat de weerkaatsing van het licht zoveel mogelijk kan plaatsvinden. Dit gebeurt immers ook op de echte maan. De astronaut hebben we in de schaduw van de maanlander gezet. Hiervan hebben we één foto gemaakt. Daarna hebben we nog een foto gemaakt van dezelfde opstelling alleen hebben we een extra lichtbron toegevoegd. Het resultaat is te zien op de foto’s. Zelfs als de ‘astronaut’ in de schaduw staat, is hij goed te zien. Hij is weliswaar minder duidelijk te zien dan op de echte NASA foto, maar dat komt doordat deze foto niet op de maan gemaakt is, waar er veel meer sprake is van terugkaatsing door het oppervlak en andere objecten. Bij de foto met een extra lichtbron, is weliswaar de astronaut beter te zien, maar de schaduw is hier veel lichter dan op de foto met maar één lichtbron. Als je dit vergelijkt met de foto die op de maan is gemaakt, is de schaduw dus veel te licht.
Gebaseerd op de uitkomsten van deze proef, kunnen we er vanuit gaan dat er inderdaad sprake was van maar één werkelijke lichtbron bij het maken van de foto’s.

Bovendien wordt soms het verschil niet gezien tussen het zich bevinden in een schaduw of voor een schaduw. Op sommige foto’s bevindt de astronaut zich namelijk niet in de schaduw maar boven of voor de schaduw, dan schijnt de zon gewoon op de astronaut zelf, en is dit argument helemaal niet van toepassing.

Op deze twee foto’s hieronder zie je een astronaut in de schaduw van een maanlander staan, bij de linker foto is op de voorgrond een reflecterend grijs papiertje geplaatste en op de rechterfoto is op de voorgrond een minder reflecterend papiertje geplaatst. De foto’s zijn gemaakt bij een zelfde lichtbron. Hier is duidelijk de invloed van de weerkaatsing op de zichtbaarheid van de astronaut in de schaduw te zien. Bij de foto met het reflecterende papier, is de astronaut veel beter te zien dan bij de foto met het minder reflecterende papiertje. Bovendien is de laatste foto veel donkerder uitgevallen. Deze foto’s laten zien dat er niet meerdere lichtbronnen nodig zijn om een object in de schaduw duidelijk zichtbaar te laten zijn. Aangezien de foto op de maan vergelijkbaar is met de proeffoto, kan er van worden uitgegaan dat er op de maan ook sprake was van één lichtbron.

Een ander argument dat hiermee te maken heeft is gebaseerd op het zonlicht wat van achter op de astronaut schijnt en waarbij de astronaut wel goed te zien is en zelfs alle kleine onderdelen van zijn pak duidelijk te zien zijn. Ook dit is duidelijk te verklaren met de opstelling hieronder. Links zie je de originele foto, in het midden staat een astronaut met een reflecterende grijze voorgrond en rechts een astronaut met een niet-reflecterende zwarte voorgrond. De beide proefopstellingen hadden dezelfde lichtbron, die van achter op de astronauten scheen. Je ziet dat de astronaut op de foto met de reflecterende voorgrond duidelijk te zien is en dat de astronaut met de niet-reflecterende voorgrond slecht te zien is. Ook is de foto met de reflecterende voorgrond veel lichter dan de foto met de niet-reflecterende voorgrond. Ook deze foto’s laten zien als er sprake is van één lichtbron en lichtweerkaatsende objecten, objecten die normaal gesproken (zonder weerkaatsing van licht) in de schaduw zouden moeten staan, genoeg door de weerkaatsing ‘verlicht’ worden zodat ze toch te zien zijn.Ook is een argument gebaseerd op de schaduwen zegt dat de schaduwen op bepaalde foto’s niet parallel lopen maar verschillende kanten op wijzen. Ook dit lijkt op het gebruik van meerdere lichtbronnen te wijzen, en dus op het vervalsen van de foto’s in een studio op aarde. De richting en de lengte van schaduwen worden bepaald door een combinatie van de hellingshoek van de grond en verschillen in de scherptediepte van de voorwerpen op de foto. Door een onregelmatige ondergrond kunnen schaduwen worden vervormd, verlengd en van richting worden veranderd. Ook hangt het parallel of divergent lopen van schaduwen van foto’s af van de lens die gebruikt is bij het maken van foto’s. Een camera die gebruik maakt van een groothoek opname (die dus een groot gebied fotografeert) kan parallel lopende lijnen divergent laten lijken. Schaduwen liggen op parallelle lijnen die van de zon afwijzen. Door perspectief lijkt het erop dat ze van een punt op de horizon direct onder de zon vandaan komen. De niet-parallelle schaduwen komen weer samen in één verdwijnpunt. Van vervalsing is dan geen sprake. Een voorbeeld is de parallel lopende treinrails die op een tweedimensionale afbeelding samen lijkt te komen op een verdwijnpunt. Op een afstand lijken schaduwen van voorwerpen, die op verschillende afstanden van elkaar liggen, vanuit één verdwijnpunt te komen. Dit verschijnsel is ook te zien op foto’s die op aarde zijn genomen. Ook kan er sprake zijn van een foutieve benadering van de schaduwen door critici. Je moet namelijk niet de schaduw doortrekken naar de onderkant van het voorwerp. Je moet de lijn van de schaduw doortrekken naar het punt van het voorwerp dat dat deel van de schaduw veroorzaakt. Als je dat doet, lopen de lijnen convergent naar de zon toe.

Bovendien zouden er, als er sprake zou zijn van meerdere lichtbronnen,  ook meerdere schaduwen per voorwerp moeten zijn. Elk object werpt maar één zichtbare schaduw op het oppervlak, dus er is maar één lichtbron. Een andere verklaring zou zijn dat de lichtbron dicht bij de voorwerpen staat, dan zou het ook niet-parallelle schaduwen veroorzaken. Maar een lichtbron die verder weg staat, kan dit ook veroorzaken. De schaduwen lijken door het perspectief niet-parallel te lopen. Dit verschijnsel zie je ook op aarde. Als je bijvoorbeeld op een heldere dag, als de zon al laag staat, naar buiten gaat en de schaduwen van ver gelegen voorwerpen en voorwerpen die dichtbij zijn met elkaar vergelijkt, dan zie je dat zie niet parallel maar divergent lopen.

Ook bij dit argument hebben we een testje gedaan. We hebben astronauten, een maanoppervlak en een maanlander gebruikt. Bij de bovenste foto hebben we gebruik gemaakt van één lichtbron. Je ziet dat de schaduwen bijna parallel aan elkaar lopen. Bij de foto daaronder hebben we gebruik gemaakt van twee lichtbronnen. Hierdoor ontstaan bij zowel bij de maanlander als bij de astronauten meerdere schaduwen, waar de schaduwen elkaar overlappen, wordt de schaduw donkerder. Bij de foto daaronder hebben we gebruik gemaakt van een onregelmatig stukje maanlandschap met daarin een heuvel op de plek van de schaduw van de maanlander. Hier hebben we weer gebruik gemaakt van één lichtbron.
De maanlander staat op dezelfde plek als op de foto daarboven. Je ziet dat de schaduw eens stukje naar rechts (vanuit standpunt van de maker van de foto) is opgeschoven. De foto daaronder is een foto van precies dezelfde opstelling, maar vanuit een ander standpunt genomen. Hier is de verschuiving van de schaduw van de maanlander beter te zien. Je ziet dat de schaduwen helemaal niet parallel aan elkaar zijn, terwijl er toch sprake is van één lichtbron.